ตำบลตะเคียนเตี้ย อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี เป็นชุมชนที่มีการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนเป็นทุนเดิมที่เข้มแข็งอยู่ในพื้นที่ โดยมีวิสาหกิจชุมชนคนรักษ์มะพร้าวตะเคียนเตี้ย บริหารจัดการผลประโยชน์ที่เกิดจากการท่องเที่ยวให้กับสมาชิกอย่างโปร่งใส และเป็นธรรม และมีองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) สำนักงานพื้นที่พิเศษที่ 3 เป็นองค์กรพี่เลี้ยงมีบทบาทในการยกระดับการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนให้เกิดความยั่งยืนในด้านชุมชน เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม ซึ่งการใช้จักรยานเดินทางท่องเที่ยว แกนนำชุมชนได้เลือกใช้เป็นวิธีการเดินทางท่องเที่ยวของชุมชนตะเคียนเตี้ย คุณสาโรช โรจน์สกุลพานิช ประธานวิสาหกิจชุมชนคนรักษ์มะพร้าว ตะเคียนเตี้ย และผู้รับผิดชอบโครงการ ต้องการยกระดับการใช้จักรยานจากเดิมเป็นนักท่องเที่ยวเข้ามาใช้จักรยานเดินทางเพื่อการท่องเที่ยวในชุมชน ยกระดับให้คนในชุมชนมีการใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน หรือทำกิจกรรมด้านการทองเที่ยวของชุมชน ดังนั้นจึงทำโครงการชุมชนจักรยานเพื่อท่องเที่ยวตามวิถีสร้างสุขภาวะ ตำบลตะเคียนเตี้ย อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี โดยการจัดกิจกรรมสำคัญ ดังนี้ (1) ชวนผู้สูงอายุ และเด็กในชุมชนมาทำกิจหรรมใช้จักรยานเรียนรู้ชุมชน (2) ชวนผูสูงอายุ และเด็กในชุมชนทำกิจกรรมใช้จักรยานเดินทางสำรวจจุดท่องเที่ยวในชุมขน (3) ชวนผูสูงอายุ และเด็กในชุมชนทำกิจกรรมใช้จักรยานเดินทางสำรวจความพร้อมเส้นทางการใช้จักรยานในชุมชนก่อนรับนักท่องเที่ยว เป็นต้น
คุณสาโรช โรจน์สกุลพานิช สรุปกระบวนการของชุมชนจักรยานเพื่อสุขภาวะที่ส่งผลต่อการพัฒนาการท่องเที่ยวโดยชุมชน ของตำบลตะเคียนเตี้ย คือ (1) มีวิถีการใช้จักรยานในชุมชน หากคนในพื้นที่ไม่มีการใช้จักรยาน จะเกิดเพียงการบริการให้เช่าจักรยานเท่านั้น (2) มีหน่วยจัดการท่องเที่ยวชุมชนมีการบำรุงรักษาจักรยานให้พร้อมใช้เสมอ (3) มีองค์กรพี่เลี้ยงช่วยคิด ช่วยให้คำปรึกษาเพื่อการยกระดับการท่องเที่ยวโดยชุมชน
และนื่คือตัวอย่างชุมชนเข้มแข็งที่มุ่งมั่นใช้การเดินและการจักรยานขับเคลื่อนความยั่งยืนในวิถีชีวีตได้อย่างประสบความสำเร็จ
รายงานโดยวีรพงศ์ สมิทจิตต์
